تصوف در الجزایر و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد مطالعات منطقه‌ای (گرایش آفریقا)، دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه، تهران، ایران

2 استادیار جغرافیای سیاسی، گروه مطالعات ژئوپلیتیک، مرکز مطالعات آفریقا، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

تصوف یکی از جلوه‌های عرفان در میان مسلمانان است. جمعیت قابل توجهی از پیروان اسلام در شمال آفریقا را اهل تصوف تشکیل می‌دهند که بسیاری از آنها علاقه‌مند به سیره اهل‌بیت (ع) و دارای قرابت فکری و اعتقادی به مذهب شیعه هستند. یکی از این کشورها، الجزایر است که دین رسمی آن، اسلام و مذهب مردم، اهل سنت است. تصوف از قرن 12 میلادی به الجزایر راه یافت و از قرن 16 میلادی و همزمان با رشد تصوف در شمال آفریقا، پیروان آن افزایش یافت. تصوف در الجزایر در برخی ابعاد سیاسی و فرهنگی، دیدگاه‌های موافقی با جمهوری اسلامی ایران دارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و میدانی درصدد شناخت تصوف در الجزایر و بررسی نسبت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با طریقت‌ها و سازمان‌های صوفی در این کشور است. نتایج نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر، دولت الجزایر با حمایت از تصوف و نشر آموزه‌های آن، برای مقابله با سلفی‌گری و تروریسم استفاده کرده است. تصوف از مقبولیت نسبی در الجزایر برخوردار است و برخی گروه‌های صوفیه دیدگاه مثبتی نسبت به جمهوری اسلامی ایران داشته و تمایل به تعامل با ایران دارند. لذا ایران در سیاست خارجی می‌تواند از این فرصت بهره‌گیری کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Sufism in Algeria and foreign policy of Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Seyed Mojtaba Mousavi 1
  • Meysam Mirzaei Tabar 2
1 Graduate of School of International Relations of Ministry of Foreign Affairs. Tehran, Iran
2 Assistant Professor of Political Geography, African Studies Center, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Sufism is one of the manifestations of mysticism among Muslims. A significant number of Muslims in North Africa are Sufis, many of whom are interested in the life of the Ahl al-Bayt (AS) and have an intellectual and doctrinal affinity with the Shiite faith. Algeria, whose official religion is Sunni Islam is one of the important North African hosts of Sufism. Sufism spread to Algeria in the 12th century, and with the rise of Sufism in North Africa from the 16th century onwards, followers of Sufism in Algeria significantly increased. Since some political and cultural aspects of Sufism in Algeria are consistent with those of the Islamic Republic of Iran, the present study uses the descriptive-analytical method and primary and secondary resources to identify aspects of Sufism in Algeria and to investigate the correlation between the foreign policy of the Islamic Republic of Iran and Sufi sects and organizations in this country. The results show that in recent years, the Algerian government has used Sufism and its teachings to counter Salafism and terrorism. Sufism is relatively popular in Algeria, and some Sufi groups have a positive view of the Islamic Republic of Iran and tend to engage with Iran. Therefore, Iran can take advantage of this opportunity on behalf of its foreign policy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sufism
  • Algeria
  • Islamic Republic of Iran
  • Foreign Policy

مراجع

  1. - منابع فارسی

    1. شماری از پیروان طرق صوفیه در مسجد و مرقد «عبدالرحمان الثعالبی» در الجزیره پایتخت الجزایر (شهریور 1395)، گفتگوی حضوری.
    2. شیخ عبدالله بن مولی الحسن الرقانی، امام زاویه «الزیانیه» الجزایر (شهریور 1395)، گفتگوی حضوری.
    3. عمیدزنجانی عباسعلی (1346)، تحقیق و بررسی در تاریخ تصوف، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    4. مجیدی سورکی علی (1375)، الجزایر، چاپ اول، تهران: موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
    5. مطهری مرتضی (1378)، آشنایی با علوم اسلامی 2، تهران: صدرا.

     

    - منابع انگلیسی

    1. International Business Publications (ibpus) (2019), Algeria: Doing Business, Investing in Algeria Guide Volume 1 Strategic, Practical Information, Regulations, Contacts, Washington DC: International Business Publications USA.
    2. Chikhi Lamine (2009), RPT-FEATURE-Algeria sponsors Sufism to fight extremism, Reuters, 8 July. Retrieved from:  https://www.reuters.com/article/algeria-islam-violence-idAFL721135820090708
    3. Khemissi Hamidi, René Larémont Ricardo & Taj Eddine Taybi (2012) “Sufism, Salafism and state policy towards religion in Algeria: a survey of Algerian youth”, The Journal of North African Studies, 17:3, 547-558. DOI: 10.1080/13629387.2012.675703
    4. Muedini Fait (2012), “The Promotion of Sufism in the Politics of Algeria and Morocco”, Islamic Africa, 3 (2), 201-226. Retrieved from: www.jstor.org/stable/42636202
    5. Andezian Sossie (2002), The Significance of Sufism in Algeria in the Aftermath of Independence, Religious Studies Unit 2002, PASSIA, Thursday, December 12. Retrieved from:  http://www.passia.org/meetings/rsunit/2002/Sufism- minutes3.htm.
    6. Sakthivel Vish (2017), Political Islam in Post-Conflict Algeria, Hudson Institute, 2 November. Retrieved from: https://www.hudson.org/research/13934-political-islam-in-post-conflict-algeria
    7. Sakthivel Vish (2016), The Flawed Hope of Sufi Promotion in North Africa, Foreign Policy Research Institute, Philadelphia 19 December 2016. Retrieved March 02, 2018 from: http://www.fpri.org/article/2016/12/flawed-hope-sufi-promotion-north-africa/
    8. Raudvere Catharina (2009), Sufism Today: Heritage and Tradition in the Global Community, London: I.B. Tauris & Co. Ltd.
    9. World Population Review, Algeria Population (2019-06-11). Retrieved 2019-12-29, from: http://worldpopulationreview.com/countries/algeria/

     

    - منابع فرانسوی

    1. Les DEBATS (2016), Mohamed Aïssa plaide pour le retour au referent religieux national «L'Algérie ne veut ni chiisme, niahmadisme, ni wahabisme», N° 1634, Jeudi 16 juin 2016. Récupéré de: https://www.lesdebats.com/editions/160616/Les%20debats.pdf
زبان و فرهنگ ملل
دوره 3، شماره 5
تیر 1399
صفحه 77-94

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار